Ideał średniowiecznej kobiety - cz.II. Prawa i obowiązki kobiet

We wczesnym średniowieczu panowała kuratela mężczyzn nad kobietami. Była spowodowana ograniczeniami płci żeńskiej w różnych dziedzinach życia społecznego. Kobieta zajmowała zawsze drugie miejsce jeśli chodzi o życie towarzyskie, kulturowe itp. Mężczyzna sprawujący kuratelę nad kobietą nie tylko reprezentował ją na wszelkiego rodzaju zgromadzeniach, ale także zarządzał jej majątkiem oraz mógł ukarać kobietę, gdy ta coś przewiniła.
Kobieta była pozbawiona nawet wyboru kandydata na swojego męża bez zgody rodzica, jednakże w późniejszych czasach zyskała ten przywilej, że nie mogła być wydana za mąż wbrew swojej woli. Paradoks? W takim razie z jakiego powodu były zawierane związki małżeńskie w czasach średniowiecza? Z miłości? Tak jak to jest w dzisiejszych czasach czy po prostu aby podwyższyć sobie oraz swojej rodzinie status społeczny? Przyczyny były różne, niestety najczęściej wykluczały miłość, zakochanie i inne stany uczuciowe dwojga ludzi. Jednym z powodów zawierania związków małżeńskich była np. chęć pogodzenia zwaśnionych rodów i niewątpliwie korzyści majątkowe.
Kobieta posiadała prawa tylko w domu, gdzie dominowała nad mężczyzną. Niewątpliwie miałą też ogrom obowiązków wynikających z prowadzenia domu. Natomiast, gdzie kobieta była pozbawiona rodziny wówczas była skazana na potępienie. Najczęściej dostawała miano ladacznicy i nie cieszyła się dobrą reputacją. Kobieta, która nie wyszła za mąż sama musiała zarabiać na swoje utrzymanie pracując często poza swoim domem.
Klasztor był instytucją, która pomagała w jakimś stopniu zaspokoić kobiecą chęć wiedzy. Kobiety uczyły się tam pisać, czytać oraz języków obcych. Ponad to, zajmowały się gotowaniem, szyciem, przędzeniem, tkaniem oraz muzyką. W Klasztorach kobiety również były ograniczane, gdyż nie wolno im było opuszczać murów klasztoru bez zezwolenia. Wszelkie rozmowy z kimś zewnątrz bez opieki osoby zaufanej były zabronione.
Życie średniowiecznych kobiet było niezwykle trudne, pełne obowiązków i pozbawione praw. Dla mężczyzn były tylko dopełnieniem do ich męskości.


Autor: Ada Kamyczek
Poprawki: Ines Wrzesińska

Ideał średniowiecznej kobiety - cz.I. Jak społeczeństwo postrzegało kobiety?

Sytuacja kobiet w średniowiecznej Europie nie była lekka. Podstawową i najważniejszą jednostką w średniowieczu była rodzina, więc społeczeństwo męskie traktowało kobiety głównie jako żony i matki. Ich zadaniem było sprawowanie opieki nad ogniskiem domowym, rodzenie zdrowych dzieci i wychowywanie ich. Według obliczeń liczba potomków przypadających na jedną kobietę wynosiła od pięciorga, do dziesięciorga. Kobiety mieszkające na wsi zajmowały się także hodowlą zwierząt i uprawą ogrodu.

Autor: Ada Kamyczek
Poprawki: Ines Wrzesińska

Ideał średniowiecznej kobiety - wstęp

Jak nam wiadomo historia nie była zbyt łaskawa dla kobiety. Zapewne, każdy kiedyś zastanawiał się nad życiem kobiet w średniowieczu. Dlaczego akurat w tej epoce? Otóż średniowiecze jest powszechnie kojarzone z czasami ciemnoty, modlitw, zabobonów oraz trudną sytuacją i „ubezwłasnowolnieniem" kobiecości. Dlatego w swojej pracy postaram się przedstawić:
- sposób w jaki społeczeństwo postrzegało kobiety
- jakie były prawa i obowiązki kobiet

Autor: Ada Kamyczek
Poprawki: Ines Wrzesińska

Edukacja i życie zawodowe średniowiecznej kobiety - cz.II. Życie codzienne

Kobieta zamierzająca założyć rodzinę była w bardzo korzystnej dla niej sytuacji, gdyż rodzice wydając ją za mąż darowali jej sowity posag, natomiast mąż również musiał zagwarantować jej w pewnego rodzaju wyposażenie, na wypadek jeśli mąż zostawił by żonę – np. niefortunnie opuścił ziemski padół.
Rola kobiety w rodzinie była szczegółowo określona – każda kobieta czy to córka, żona, matka. Były stawiane przez społeczeństwo stawiane niżej niż mężczyźni. W późniejszych czasach jednak „taka pełna” samodzielność kobiety została jeszcze bardziej ograniczona poprzez dobór współmałżonka, pozostawiony w kompetencjach jej rodziców. Wpływało to na status społeczny, który kobieta po ślubie mogła uzyskać, lub stracić. Kobieta była więc w pewnym sensie przedmiotem swoistego handlu.
Nie miała możliwości realizacji w życiu zawodowym jako takim. Oczywiście na dworach zdarzały się kucharki, czy swoiste pokojówki, wiadomo jednak, że najważniejszym zadaniem było zajmowanie się domem, a nade wszystko rodzenie dzieci – zdrowych i oczywiście wielu.

Autor: Magdalena Kowalska
Poprawki: Ines Wrzesińska

Edukacja i życie zawodowe średniowiecznej kobiety - cz.I. Życie zakonne

Gdy czasy starożytne dobiegały końca rozwijała się dziedzina, w której kobiety mogły rozwijać się stuprocentowo – mam na myśli powstawanie zorganizowanych klasztorów. Kobieta mogła kształtować tam swe podejście do życia, uczyć się języków czy śpiewania psalmów. Dopiero w klasztorach płeć piękna mogła bez ukrywania, otwarcie wyrażać swe odczucia i spełniać jak dotąd niemożliwe do spełnienia marzenia o lepszym wykształceniu.
Najbardziej znanym zgromadzeniem był klasztor, który szczególną cześć oddawał św. Hieronimowi. Jak dowodzą źródła, klasztory żeńskie dążyły głownie do kształcenia duchowego i intelektualnego, w przeciwieństwie do klasztorów męskich. Życie w zakonach w Europie Zachodniej w średniowieczu wyglądało bardzo podobnie, jak we współczesnych klasztorach. Już w IV wieku wymagano wyrzeczenia się przez kobiety wstępujące do zakonów swego wcześniejszego życia i całej majętności . Nie było jednak tak zwanego rygoru, który narzucałby z góry cały grafik czy też plan dnia, który musiałaby kobieta
spełnić danego dnia. Czas spędzany w klasztorze był bardzo przyjemny pożyteczny dla życia osobistego zakonnic. Dziewczęta uczyły się przygotowywać rozmaite dania i napoje. Musiały również nauczyć się jak prząść wełnę – to natomiast było tak
pożyteczne w ówczesnych czasach, że wstydem było gdy kobieta tego nie potrafiła.
Różnica w życiu zakonnym kobiet teraźniejszych a średniowiecznych pojawia się gdy chodzi o opuszczanie murów klasztoru oraz spotkanie się z obcymi mężczyznami, a nawet kobietami. Otóż kiedyś wyglądało to tak, że zakonnica aby wyjść za mury powinna mieć ze sobą zaufana osobę, mogła się wtedy spotykać z kobietami, jednak spotkania z mężczyznami były kategorycznie. Oczywiście wymagane było pozwolenie przełożonej, aby wyjść gdziekolwiek.
Powstanie takich klasztorów niosło za sobą wiele dobra. Przyjmowano do siebie niechciane dzieci podrzucane pod drzwi, kobiety nieszczęśliwie zakochane, pokrzywdzone przez los – klasztory wszystkim im niosły pomoc.
Jako najznamienitszą słynną kobietę – zakonnicę okresu średniowiecza należy bez wątpienia uznać Hildegarde z Bingen, wizjonerkę, mistyczkę, uzdrowicielkę, a nade wszystko kompozytorkę. Jak trafiła do zakonu? Powodem były problemy rodzinne. Jak wiadomo gdy osiągnęła wiek lat 28 przyjęła tzw. śluby zakonne. Jej najważniejszym dziełem było „Sivias” co oznaczało „znaj drogi Pana”. Było to również pierwsze dzieło
Hildegardy. Już jako mała, trzyletnia dziewczynka miała wizje i właśnie w
swych dziełach postanowiła je opisać. Uznaje się ja za „ikonę kultury zakonnej”, dla wielu była wzorem i zapewne dla wielu pozostała nią po dziś dzień.


Autor: Magdalena Kowalska
Poprawki: Ines Wrzesińska

Rola w rodzinie - cz.IV. Kobieta w oderwaniu od ról rodzinnych

Kobieta była patronką domowego ogniska i uważano, że powinna jak najwięcej czasu spędzać w domu. W takim razie jak była postrzegana kobieta nie posiadająca rodziny? Najczęściej oskarżano je o złe prowadzenie, bo aby zapewnić sobie utrzymanie musiały dużo czasu spędzać poza domem, a ówczesna „dobrze prowadząca” się kobieta wychodziła poza własne gospodarstwo domowe tylko z konieczności. W tej sytuacji najbardziej korzystnym rozwiązaniem było wstąpienie do klasztoru żeńskiego. Dawało to nie tylko poczucie bezpieczeństwa, ale także możliwość intelektualnego rozwoju.

Autor: Dorota Szelęgiewicz
Poprawki: Ines Wrzesińska

Rola w rodzinie - cz.III. Kobieta jako córka

W tym przypadku rola córki sprowadza się do podporządkowania rodzicom i rodzinie. Świadczy o tym chociażby fakt, że wybór przyszłego męża należał do rodziny. Należy pamiętać, że odpowiedni wiek na zawarcie małżeństwa w średniowieczu przypadał na 12 rok życia, a na wsi nieco później, bo na ok. 16.
Niestety często zdarzało się, że kobiety musiały poślubić mężczyznę z niższym statusem społecznym. Małżeństwa zawierane były nie ze względów uczuciowych, lecz majątkowych. Dopiero „Zwierciadło saskie” – zbiór prawa z 1215r. wprowadziło zasadę, że nie można zmusić kobiety do małżeństwa, ale tym samym ona też nie może poślubić nikogo wbrew woli opiekuna.

Autor: Dorota Szelęgiewicz
Poprawki: Ines Wrzesińska