Stroje - cz. V. Stroje hiszpańskie

Wśród zabytków strojów hiszpańskich spotkać można lokalną odmianę francuskiego surcot. Była to suknia bez rękawów, której wycięcia po bokach umożliwiały dostęp do schowanej pod suknią torebki lub kluczy. Suknia wierzchnia miała wiele wycięć dzięki czemu była widoczna suknia spodnia w kontrastowym kolorze, co tworzyło interesującą kompozycję.
W lokalnej modzie hiszpańskiej występował płócienny czepek gęsto ozdobiony falbanami – modę tę do Hiszpanii wprowadziła królowa Beatrycze ze Szwajcarii. Czepce z upływem lat stawały się coraz wyższe i większe, najciekawszy według mnie, jest hennin- wysoki, stożkowaty i pochodzący ze Wschodu, a więc zakorzeniony w kulturze arabskiej, perskiej. Moda ta utrzymała się w niektórych państwach aż do XVI –XVII w.
Ze Wschodu pochodziły również „poduszkowate” okrycia głowy. Były one ozdobne i barwne oraz przykrywały całą kobiecą fryzurę.
W pierwszej połowie XIV w. przeważają szaty długie, a elementem ozdobnym są fałdy. Niektóre z sukien nie były zszywane lecz sznurowane na boku, by lepiej przylegały do ciała. Część sukni od bioder ku dołowi opadała ciężarem materiału luźno do ziemi, sama spódnica sukni mogła być pomarszczona lub rozcięta z przodu i zapinana na guziki – taki styl była bardzo popularna również we Włoszech.

W hiszpańskiej modzie dworskiej w XV w. przeważają wpływy francuskie uwidaczniające się w kroju ubiorów takich jak houppelande – charakterystyczny wysoki kołnierz i szerokie rękawy, zdobione kawałkami materiałów haftowanych. W ubiorach kobiecych widoczne są luźne płaszczyki, jak i również to, że rękawy sukni wierzchniej uległy poszerzeniu. Płaszcze z czasem zaczęły się wydłużać i stały się ulubionym odzieniem wierzchnim kobiet w XVII w.
Następnym ważnym elementem mody hiszpańskiej, który później zyskał ogromne zainteresowanie wśród Niemek, Francuzek i Słowianek, były jedwabne hafty wykonane na bieliźnie w drugiej połowie XV w.

Sztywne spódnice na obręczach to również jedna z lokalnych właściwości, nosiły one nazwę Verdugos. Moda na te suknie rozszerzyła się na prawie całą Hiszpanię, a bardzo szybko przyjęta została również we Francji i Włoszech.

W pierwszych latach XVI w. uwidaczniają się początki nowej mody, a czepce zostają zamienione na kapturki czarne lub czerwone, lekkie, barwne i delikatnie okrywają głowę bądź są fantazyjnie upięte. W Polsce i w Niemczech chustki kapturków były obszywane na brzegach drobną falbanką.

Na tym obrazku widzimy zaś suknię domową – cotte simple – z krótkimi rękawami, do których dowiązane są długie rękawy, fartuch i kapturek.

Autor: Aleksandra Sowa
Poprawki: Ines Wrzesińska